Priredio: Nermin Avdić
Vjerovanje u poslanika Muhammeda, sallallahu alejhi ve sellem, podrazumijeva sljedeće: 1. Vjerovanje u sve ono što nas je obavijestio, jer kod čovjeka se ne smije pojaviti dvoumljenje u vezi onoga što nas Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, obavještava, nego čak u srcu treba da bude jače uvjerenje nego što jezik izgovara. Kaže Uzvišeni: “…to je istina, kao što je istina da govorite!” (Ez-Zarijat, 23)
Stoga, čovjek ne smije da sumnja u Poslanikove, sallallahu alejhi ve sellem obavijesti. Međutim, on nije prisutan sada, nego je veza između njega i nas lanac prenosilaca (sened), te ako se potvrdi da je hadis zaista od Poslanika, sallallahu alejhi ve sellem, obaveza je vjerovati u njega.
2. Poslušnost njegovoj naredbi bez dvoumljenja, jer kaže Uzvišeni: “Ni vjernik ni vjernica nemaju izbora da, kada Allah i Poslanik Njegov nešto odrede, po svom nahođenju postupe. A ko Allaha i Njegovog Poslanika ne posluša, taj je očito skrenuo sa Pravog puta.” (El-Ahzab, 36)
Stoga, neki ljudi, kada im dođe naredba od Allaha Uzvišenog ili Njegovog Poslanika, sallallahu alejhi ve sellem, griješe jer tada počnu ispitivati da li je to naredba koja je obavezna (vadžib), ili je naredba koja ukazuje na poželjnost obavljanja djela (mustehab). Nažalost, to se danas dešava.
Međutim, toga se treba čuvati, jer ni ashabi, kada bi im Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, nešto naredio nisu ispitivali: “O Allahov Poslaniče, je li to obavezno ili je dobrovoljno?” Štaviše, pokoravali su mu se iskreno, bez ispitivanja o tome.
Šejh Ibn Usejmin, Allah mu se smilovao, kaže: “Dakle, nemoj ispitivati nego se pokoravaj, jer ti si onaj koji svjedoči da je Muhammed Allahov poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, pa uradi što ti naređuje!”
Ali, u slučaju kada čovjek dođe u situaciju u kojoj je nešto naređeno, pa uradi suprotno, tada je njegovo pravo da pita da li je naredba bila na stepenu obaveznosti ili ne, jer ako je bila obavezna, onda se treba pokajati zbog kršenja naredbe, a ako nije bila obavezna, onda nije problem.
3. Udaljavanje od onoga što je zabranio Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, bez dvoumljenja
Stoga, nemoj reći: “To nije navedeno u Kur’anu…”, pa da budeš od onih koji su propali, jer ono što se nalazi u sunnetu, to je naređeno da se slijedi i u Kur’anu, jer Uzvišeni kaže: “… slijedite ga!” (El-E‘araf, 158), jer to je naredba općeg karaktera za sve što je rekao.
4. Ne davati prednost ničijem govoru nad govorom Poslanika, sallallahu alejhi ve sellem
Prema tome, nije dozvoljeno da se prednost daje nekom od najučenijih ljudi ili predvodnika muslimana nad govorom Poslanika, sallallahu alejhi ve sellem, jer smo svi mi, obični ljudi i predvodnici, obavezni slijediti njega.
Kada se nekim ljudima kaže: “Rekao je Allahov Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem…”, oni kažu: “Da, ali je imam taj i taj rekao to i to…” Ovakva izjava je veoma opasna, jer nije dozvoljeno da se bilo čiji govor uporedi sa Poslanikovim, sallallahu alejhi ve sellem, govorom, bez obzira ko bi taj čovjek i koju funkciju u društvu obnašao.
Spominje se od Abdullaha ibn Abbasa, Allah bio zadovoljan njime, da je rekao: “Gotovo da se kamenje ne počne bacati s nebesa na vas, ja vam kažem: ‘Rekao je Allahov poslanik’, a vi govorite: ‘Rekao je Ebu Bekr i Omer.’”[1]
Subhanallah! Kada je ovakav slučaj sa njima dvojicom, koji su najbolji ljudi na dunjaluku poslije poslanika i vjerovjesnika, šta onda reći kada se sa Poslanikom, sallallahu alejhi ve sellem, upoređuju drugi ljudi, pa čak i ako su imami (predvodnici) ovog ummeta.
5. Da se u Allahovu vjeru ne uvodi ono što nije propisao (s čime nije došao) Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, bilo da je iz oblasti akide (islamskog vjerovanja), govora ili nekih djela.
S obzirom na spomenuto, sve vrste novotara nisu upotpunili pravi smisao svjedočenja: Muhammedu resulullah (Muhammed je Allahov poslanik), jer su dodali nešto što nije od onoga što je Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, propisao, te se nisu ophodili lijepo prema njemu, sallallahu alejhi ve sellem.
6. Da čovjek bude uvjeren da Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, nema nikakvog udjela u rububijjetu (Allahovom gospodarstvu), tj. da se on ne doziva i ne moli dovom, da se ne traži pomoć od njega, osim dok je bio živ u onome što je bio u stanju uraditi, jer on je Allahov poslanik i Njegov rob.
“Reci: ‘Ja ne mogu ni samom sebi neku korist pribaviti, ni od sebe kakvu štetu otkloniti; biva onako kako Allah hoće.’” (El-E‘araf, 188)
Prema tome, možemo primijetiti zabludu onih ljudi koji dove Allahovom Poslaniku, sallallahu alejhi ve sellem: oni su zaista zalutali po pitanju svoje vjere, maloumnici, jer Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, ne može pribaviti ni sebi neku korist ili otkloniti od sebe neku štetu, pa kako onda da pomogne ili odmogne nekome drugom?!
Zbog toga mu je Uzvišeni naredio da kaže: “Reci: ‘Ja nisam u stanju od vas kakvu štetu otkloniti, niti nekom od vas neku korist pribaviti.’ Reci: ‘Mene niko od Allahove kazne ne može u zaštitu uzeti; samo u Njega mogu utočište naći.’” (El-Džin, 21 i 22)
Stoga, onaj ko bi dovio Poslaniku, sallallahu alejhi ve sellem, da mu pomogne, učinio bi veliki širk.
7. Poštovanje Poslanikovog govora
To podrazumijeva da se njegovi hadisi ne stavljaju na mjesta koja su neprikladna jer je to vrsta prijezira. Također, u to spada i nepodizanje glasa pored njegovog kabura (koji se nalazi u Medini).
Jedne prilike vođa pravovjernih Omer ibnul-Hattab, Allah bio zadovoljan njime, čuo je dva čovjeka koji su došli iz Taifa[2] te su počeli podizati glasove u mesdžidu Vjerovjesnika, sallallahu alejhi ve sellem, pa im reče: “Da niste od stanovnika Taifa, izudarao bih vas (zadao bih vam bolove)”[3], jer je Allah Uzvišeni rekao: “O vjernici, ne dižite glasove svoje iznad Vjerovjesnikovog glasa i ne razgovarajte s njim glasno, kao što glasno jedan s drugim razgovarate, da ne bi bila poništena vaša djela, a da vi i ne osjetite.” (El-Hudžurat, 2)
Nakon što je objavljen ovaj ajet, ashab po imenu Sabit ibn Kajs, Allah bio zadovoljan njime, koji je do tada pred Poslanikom, sallallahu alejhi ve sellem, govorio glasno, nakon što je objavljen ovaj ajet, sklonio se u svoju kuću i plakao dan i noć, Allah bio zadovoljan njime. To su oni koji poznaju vrijednosti i ulogu Kur’ana plemenitog.
Zatim je Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, obilazeći ashabe, što mu je bio i običaj brinući se o njima, pitao za Sabita, pa su mu rekli: “O Allahov Poslaniče, taj čovjek je u svojoj kući i plače dan i noć otkako je objavljen ovaj ajet.” Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, reče: “Idi i reci mu da mi dođe.” Došao mu je, a on mu reče: “Šta te rasplakalo, o Sabite?” “Ja sam glasan, pa se bojim da je ovaj ajet objavljen u vezi mene, jer Allah Uzvišeni kaže: ‘…da ne bi bila poništena vaša djela, a da vi i ne osjetite’”, reče Sabit.
Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, reče mu: “Zar nisi zadovoljan da živiš dostojanstveno, da pogineš kao šehid i da uđeš u Džennet.”[4]
Allahu ekber! Svako ko bude strahovao od Allaha, takav je siguran i spašen. Čovjek koji se sakrio u svoju kuću strahujući od Allaha Uzvišenog, ali On je taj koji ga je osigurao i spasio, te je zbog toga naša obaveza da vjerujemo da je Sabit ibn Kajs, Allah bio zadovoljan njime, od stanovnika Dženneta, jer nas je tako obavijestio naš Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem.
(Ovo je 3. dio komentara Džibrilovog hadisa, a u narednom tekstu slijedi nastavak, uz Allahovu pomoć)
[1] Slično bilježi imam Ahmed.
[2] Taif je mjesto oko 80 km udaljeno od Mekke koje je poznato u historiji islama po događaju kada je Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, sa Zejdom ibn Harisom, Allah bio zadovoljan njime, 10. godine po poslanstvu, otišao da poziva njegove stanovnike u islam. Oni su odbili poziv i grubo su se odnosili prema Allahovom Miljeniku, sallallahu alejhi ve sellem, i ne samo da su ga vrijeđali, nego su ga gađali kamenjem, te dok se vraćao iz Taifa krv mu je zalila pete i stopala tako da su mu sandale bile natopljene krvlju. Nakon toga, melek Džibril i Melek zadužen za planine i brda došli su i rekli Poslaniku, sallallahu alejhi ve sellem, da ako hoće da će na stanovnike Taifa sručiti dva mekkanska brda, ali Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, odbi i reče: “Ne, ja se nadam da će njihovi potomci obožavati jedino Allaha i nikoga drugog.”
[3] Bilježi Iimam Buharija.
[4] Bilježe ga Ibn Ebi Dunja u Mekarimil-ahlak, Ibn Hibban u Sahihu i drugi.