Piše: Osman Smajlović
Sirija je muslimanska država na jugozapadu Azije, na zapadnoj obali Sredozemnog mora. Na zapadu graniči sa Libanom i Sredozemnim morem, na sjeveru sa Turskom, na istoku sa Irakom, na jugu sa Jordanom i na jugozapadu sa okupiranom Palestinom. Ukupni broj stanovnika je oko 22,5 milona, a njihovu većinu čine sunnije, oko 80%. Pored sunnija, tu se nalaze još i šiitske batinijske sekte: nusejrije, ismailije i duruzi, a također prisutan je i mali procenat kršćana. Historija Sirije je duga i ispunjena različitim važnim historijskim i vjerskim događajima, s tim da je njena novija historija obilježena sljedećim važnim događajima:
● Francuska okupacija 1920. god.
● Stjecanje nezavisnosti 1946. god.
● Poslije nezavisnosti Sirijom vlada parlemantarna demokratija koju predvode nacionalne ličnosti, gdje se više oslanja na osobe nego na ideje.
● Također u periodu poslije nezavisnosti dolazi do brojnih vojnih prevrata.
● Godine 1963. Sirija je došla pod vlast Ba’s partije, arapskih socijalista, koja svoju filozofiju gradi na arapskom nacionalizmu u kojem nema mjesta za vjere, a naročito nema mjesta za islam. Također su naginjali ljevičarskom komunizmu koji je zagovarao javno propagiranje ateizma i vrijeđanje islama.
● Godine 1970. dolazi do vojnoga prevrata u kojem na vlast dolazi nusejrija Hafiz Esed i ostaje na njoj do svoje smrti 2000. godine, a nasljeđuje ga njegov sin Beššar Esed koji se zadržao na vlasti sve do danas. Inače, Hafiz Esed pripremao je svoga sina Basila Eseda za vlast, ali je on poginuo u saobraćajnoj nesreći i onda je na vlast došao Beššar Esed koji je inače po zanimanju oftalmolog i vojno lice. Oženjen je Britankom sirijskog porijekla i došao je na vlast sa 34 godine nakon što je promijenjena ustavna odredba i starosna dob predsjednika države snižena sa 40 na 34 godine. Tako je Beššar mogao postati predsjednik. U početku svoje vlasti on je pokušao da sprovede reforme koje nisu uspjele, tako da se vratio politici svoga oca koju je karakterizirala apsolutna vojno-policijska vladavina.
Obilježja vlasti u Siriji
Vlast u Siriji drže nusejrije i sve važnije institucije u državi su pod njihovom kontrolom, kao što je policija, vojska, obrazovanje, ekonomija i slično. U održavanju takvog stanja pomažu pripadnici nusejrijske sekte i poslušnici iz drugih grupacija, među kojima su i pojedine sunnije. Tako je predsjednik države nusejrija Beššar Esed, na čelu vojske je njegov brat Mahir Esed, unutrašnje bezbjednosne organe kontrolira njihov zet (sestrin suprug) Esif Ševket, a ekonomiju daidžin sin Beššar Rami Mahluf. Inače, vlast u Siriji može se definirati kao surova diktarura sa izraženim prisustvom policije, vojske i obavještajaca. Još od 1970. godine prisutno je vanredno stanje koje prate tortura, nepravda, nasilje, privođenje, zatvaranje, mučenja i ubistva. Ekonomska situacija je vrlo teška, tako da se u svijetu nalazi veliki broj sirijskih iseljenika od koji je najviše sunnija.
Ko su nusejrije?
Nusejrije su batinijska sekta koja vodi porijeklo od šiija. Nastala je u trećem hidžretskom stoljeću (osmom gregorijanskom), a osnovao ju je Muhammed bin Nusejr el-Basri (umro 270. h.g.). Ovu sektu karakterizira niz vjerovanja oprečnih Kur`anu i sunnetu, čak štaviše akida koju zastupaju izvodi ih iz okrilja islama. Njihova najpoznatija vjerovanja su:
● Da se Allah nalazi u Aliji i zbog toga ga smatraju božanstvom,
● klanjaju pet specifičnih namaza koji se razlikuju od namaza ehli-sunneta,
● ne priznaju hadždž i zekat, koji su definirani u islamu,
● mrze Poslanikove drugove i proklinju najbolje među njima,
● tvrde da vjerovanje ima svoje “spoljašnje” i “unutrašnje ili tajno” značenje koje jedino oni poznaju i na osnovu toga tumače islam shodno svojim ubjeđenjima, daleko od ispravnog tumačenja izgrađenog na Kur`anu, sunnetu i govoru ispravne uleme.
Francuski okupatori u Siriji nazvali su ih ‘alevijjin (ili aleviti) kako bi preklili njihovu pravu rafidijsko-batinijsku prirodu. Zbog njihove nevjerničke akide, islamski učenjaci su saglasni u njihovom proglašenju nevjernicima i zabranili su ženidbu sa njima, meso koje su oni zaklali nije dozvoljeno, ne klanja im se dženaza, ne ukopavaju se u muslimanska groblja, ne nasljeđuju se, nije dozvoljeno da im se daju važne funkcije kod muslimana i slično tome. Ibn Tejmijje, Allah mu se smilovao, rekao je: “Ova skupina ljudi, koji se nazivaju nusejrijama, kao i sve ostale grupacije batinijskih karamita, veći su nevjernici od židova i kršćana, čak štaviše, veći su nevjernici od mnogih mušrika. Njihova šteta prema ummetu Muhammeda, sallallahu alejhi ve sellem, veća je od štete nevjernika sa kojima se ratuje, kao što su nevjernici Tatari, krstaši i drugi. Oni se prikazuju kod neznalica muslimana kao šiije i da vole ehlul-bejt, a oni ustvari ne vjeruju ni u Allaha, ni u Njegova Poslanika, ni u Njegovu Knjigu, ni u Allahovu naredbu i zabranu, ninu Džennet ni u Džehennem, ni u jednog Vjerovjesnika koji je došao prije Muhammeda, sallallahu alejhi ve sellem, a ne vjeruju ni u jedan prethodni ummet. Naprotiv, oni Allahov govor i govor Njegova Poslanika, kakav je poznat kod muslimana, tumače sa stvarima koje izmišljaju.” (Medžmuatul-Fetava) Inače, način života nusejrijske zajednice okružuje velo nepoznanice i vrlo je teško upoznati njihovu akidu u stvarnosti. Trenutno čine 10% od ukupnog stanovništva Sirije.
Nusejrijska mržnja prema ehli-sunnetu je velika i njihove izdaje prema ehli-sunnetu su uveliko poznate i ispunile su knjige historije. Danas se najviše nalaze u gradu Lazikije na zapadu Sirije i u zapadnoj Anadoliji u Turskoj, kao što se određeni broj njih nalazi u Iranu, Turkmenistanu, Palestini i Libanu. (Vidjeti: Mevsuatu Mujessere) Jedan od novijih primjera njihove mržnje prema muslimanima jeste pokolj u gradu Hamat koji se nalazi u centralnoj Siriji. Nakon što su muslimani ustali protiv režima Hafiza Eseda 1982. godine, on je poslao sirisku vojsku na čelu sa svojim rođenim bratom Riratom koji je opkolio Hamat, a potom ga granatirao različitim oružjem, nakon čega je ušao u srušeni grad i pobio veliki broj muslimana koji je teško procijeniti, ali se radi o desetinama hiljada ubijenih. Također, veliki broj muslimana je zarobljen, odveden i bačen u tamnice. Njihove porodice, desetinama godina, ne znaju ništa o njima. Ovaj napad na Humat trajao je 27 dana.
Važnost Sirije u islamu
Islam je došao u Šam (Sirija, Palestina, Jordan i Liban) u vrijeme Ebu Bekra i Omera, neka je sa njima Allah zadovoljan, i nakon toga je imao važno mjesto u dugoj islamskoj historiji. Sirija je bila prijestolnica Emevijske dinastije sa centrom u Damasku. Šam je dao veliki broj učenjaka, vojskovođa, islamskih misionara, reformista i zasluge njegovih stanovnika su velike u islamu. Veliki broj ajeta i hadisa ukazuje na vrijednosti Šama i Sirije – Damaska. Od tih vrijednosti najznačajnije su: Šam je blagoslovljen, ispravnost islamskoga ummeta povezana je sa njegovom ispravnošću i u njemu će biti
“pobjedonosna skupina” sve do Sudnjega dana. Isto tako će se u Šamu odigrati važni događaji i bitke za islam koje je nagovijestio Allahov Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem. U njemu će se spustiti Isa, alejhis-selam, i Šam je Erdul-Mahšer – zemlja gdje će se iskupiti ljudi pred Sudnji dan. (O vrijednostima Šama pogledati knjigu “Fedailu Šam ve Dimešk”, šejha Albanija)
Sirija i šiije
Poznato je da trenutno Sirijom vladaju nusejrije i da su sve važnije državne institucije pod njihovom kontrolom i kontrolom njihovih poslušnika. Također, Siriju vežu važne vjerske i ekonomske veze sa Iranom i libanskim Hezbollahom. Sirija se nalazi unutar “šiitskog polumjeseca” koji se, shodno šiitskim planovima, proteže od Libana, preko Sirije, Iraka, Irana, država Arapskog zaliva, pa sve do Jemena. I usljed tih veza šiitska da’va u Siriji je ojačala. Zbog važnosti Sirije za šiije, iranska i Hezbollahova pomoć prisutna je u očuvanju nusejrijskog režima. Ta pomoć došla je do izražaja u sadašnjim demonstracijama. U svojim nastupima šiitski predstavnici podstiču sirijski narod na očuvanje nusejrijskog režima i kritiziraju bilo koje “vanjsko miješanje” u unutrašnje stvari Sirije. Čak štaviše, materijalno, u opremi i ljudstvu, pomažu nusejrijski režim u sadašnjim demonstracijama. Donirali su sirijskom režimu opremu za praćenje demonstranata kako bi smanjili njihove aktivnosti naročito preko interneta i ostalih sredstava informiranja. Poslali su svoje uvježbano ljudstvo i vojnu opremu u Siriju koje ubija demonstrante, zarobljava ih, muči i ponižava. Tako su demonstranti prikazali zarobljene šiitske špijune unutar Sirije, a i brojni svjedoci govore o prisustvu iranskih i Hezbollahovih dobrovoljaca i naoružanja, a naročito su do izražaja došli šiitski snajperisti.
Šta se događa u Siriji?
Sirijski narod, naročito sunnije, ustao je protiv nusejrijskog tiranskog režima, koji je uzurpirao državu i sve njene resurse, zahtijevajući poštovanje osnovnih ljudskih prava, kao štu su pravo na slobodu, časni život, bezbjednost, jaku ekonomiju i sl. Prethodne zahtjeve nusejrijski režim dočekao je sa lažnim obećanjima za reforme i neviđenom torturom nad demonstrantima koja se izražava u ubistvima, zarobljavanju, zatvaranju, mučenju, opkoljavanju naselja sa vojskom, policijom i režimskim poslušnicima, presijecanju svakog vida komunikacije, a potom bombardovanjem naselja teškom artiljerijom, tenkovima i helikopterima, zatim u pretresanju naselja i ubijanju njihovog stanovništva, odvođenju u nepoznatom pravcu i pojavljivanju masovnih grobnica. Ove represivne mjere dovele su do zahtjeva za rušenjem nusejrijskog sistema, što je povećalo represivne mjere režima. Svaki vid neizvršavanja režimskih naredbi od strane vojske ili policije dovodi do ubistva neposlušnih i pojave njihovih masovnih grobnica. Također je stanovništvo napadnutih naselja potražilo spas u susjednim državama kao što su Turska i Liban, tako da je njihov broj počeo prelaziti cifru od deset hiljada.
Pružanje pomoći
Demonstracije u Siriji počele su da daju pozitivne rezultate i režim se ponaša karakteristično režimu koji pada i propada. Allahovi zakoni po pitanju nepravednika i nevjernika počinju biti vidljivi: “A ti nikako ne misli da Allah ne motri na ono što rade nevjernici (zalimi)! On im samo pušta do Dana kada će im oči ostati otvorene” (prijevod značenja Ibrahim, 42); “A mnogobošci (zalimi) će, sigurno, saznati u kakvu će se muku uvaliti” (prijevod značenja Šu’ara, 227). Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, rekao je: “Zaista Uzvišeni Allah ‘prepusti’ zalimu – nepravedniku, a kada ga uzme, onda mu neće moći izmaći“, a potom je proučio: “Eto, tako Gospodar tvoj kažnjava kad kažnjava sela i gradove koji su nasilje činili. Kažnjavanje Njegovo je zaista bolno i strašno.” (Buhari, br. hadisa 4686, i Muslim, br. hadisa 2583-61). U ovako teškoj situaciji muslimanima u Siriji svaka pomoć je dobrodošla. Zato svaki musliman treba da se boji Allaha i da uradi ono što je u njegovoj moći. Muslimanski vladari i različite muslimanske vladine i nevladine organizacije trebaju da iskoriste svoj položaj i da pomognu muslimanima u Siriji i da ih zaštite od nusejrijske torture i ubistava. Islamski učenjaci trebaju ispuniti svoj dio obaveze. Sredstva informiranja moraju objektivno prikazati svijetu šta se dešava muslimanima u Siriji jer je sirijski režim zabranio rad svih sredstava informiranja osim svojih. I na kraju, ako ništa ne posjeduješ osim dove, iskreno uputi dovu Allahu, koji je Svemoćan i koji uslišava dovu muslimana i koji je u stanju da ukloni nepravednike i nevjernike sa lica Zemlje: “Kada te Moji robovi upitaju o Meni, ti im reci da sam Ja blizu, uslišavam dovu onoga koji moli, kada Me zamoli, pa nek se i oni Meni odazovu i neka u Mene vjeruju, ne bi li bili na Pravom putu.” (Prijevod značenja El-Bekare, 186) Molim Uzvišenoga Allaha da sačuva muslimane u Siriji, da ih spasi od spletki nepravednika i nevjernika i da im dadne pobjedu nad njihovim neprijateljima. Amin!
(Pored spomenutih izvora, također su korišteni sljedeći izvori: časopis Bejan albayan.co.uk, El-Džezira aljazeera.net, islammemo.cc, al.moslim.net)
Piše: Osman Smajlović, prof.