- Ebu Katada, radijallahu anhu, prenosi da je Allahov Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, upitan o postu na dan Arefata, pa je rekao: “Iskupljuje (grijehe) počinjene u prošloj i narednoj godini.” Muslim.
Dokumentacija hadisa
Bilježi ga Muslim, 1162.
Propisi, pouke i poruke
– Hadis ukazuje na vrijednost posta na dan Arefata i da post ovog dana biva uzrokom iskupljenja od velikih grijeha.
- Ibn Abbas, radijallahu anhuma, prenosi da je Allahov Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, postio na dan Ašure (deseti dan mjeseca muharrema) i da je naredio da se posti toga dana. Muttefekun alejhi.
Dokumentacija hadisa
Bilježe ga Buhari, Fethul-Bari, 4/244, i Muslim, 1130 i 128.
Propisi, pouke i poruke
– Post na dan Ašure bio je obavezan u periodu prije propisivanja posta mjeseca ramazana, kako se to navodi u hadisu koji bilježe Buhari i Muslim od Aiše, radijallahu anha, da je rekla: “Allahov Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, bio je naredio post dana Ašure, a nakon što je propisan post mjeseca ramazana, taj dan (Ašuru) postio je ko je htio, a ko nije htio, nije ni postio.” Da je post dana Ašure bio obavezan, potvrđuje i Poslanikova, sallallahu alejhi ve sellem, naredba da se obavijest o tome javno oglasi, kako je to zabilježeno u hadisu koji su sa vjerodostojnim lancem prenosilaca zabilježili Nesai, Ibn Madža, Ahmed, Ibn Huzejma i drugi, a koji prenosi Muhammed b. Sajfi el-Ensari koji je rekao: “Na dan Ašure Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, izašao je među nas i upitao: ‘Postite li ovaj dan?’ Neki su rekli: ‘Postimo!’, a drugi: ‘Ne postimo!’ Tada Allahov Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, reče: ‘Upotpunite (dovršite) post ovoga dana!’ Zatim je naredio da se o ovoj naredbi – da upotpune post ovoga dana, obavijeste stanovnici okolnih medinskih sela.”
U prilog ovome govori i hadis koji prenosi Selema b. Evkea, radijallahu anhu, a čiju su vjerodostojnost potvrdili Buhari i Muslim, u kojem se navodi da je dotični ashab rekao: “Vjerovjesnik, sallallahu alejhi ve sellem, čovjeku iz plemena Eslem naredio je da javno među ljudima oglasi: svako ko je tog dana nešto već jeo i pio, neka do kraja dana ostavi jelo i piće, a ko još uvijek tog dana ništa nije jeo ni pio, neka to i ne čini, već neka posti, jer je dan Ašure.”
– Nakon što je propisan post mjeseca ramazana, obaveza posta na dan Ašure dokinuta je, i to je potvrđeno u hadisu koji bilježi Muslim, a prenosi Ibn Mesud, radijallahu anhu, koji je rekao: “Nakon što je propisan post mjeseca ramazana, ostavljen je post na dan Ašure.” Muslim bilježi predaju i od Aiše, radijallahu anha, u kojoj se navodi da je rekla: “A kada je objavljena naredba o postu mjeseca ramazana, ramazan je postao obavezan, a post dana Ašure je ostavljen.”
– Derogirana je stroga obaveza posta na dan Ašure, a što se tiče pohvalnosti i preporučenosti da se posti taj dan, taj je propis ostao punovažan. To je potvrđeno hadisom koji prenosi Aiša, radijallahu anha, a čiji smo jedan dio prethodno citirali, a u kojem se navodi: “Kada je objavljena naredba o obaveznosti posta mjeseca ramazana, dan Ašure postio je ko je htio, a ko nije htio, nije ni postio.” Postoji i konsenzus islamskih učenjaka o tome da je pohvalno postiti na dan Ašure, a taj konsenzus od Ibn Abdulberra prenosi Ibn Hadžer u svom djelu Fethul-Bari, 4/246, što nedvojbeno ukazuje na to da je propis pohvalnosti posta ovog dana ostao, a da je dokinuta njegova obaveznost, a Allah najbolje zna. Na to ukazuje i sljedeći hadis.
- Ebu Katada, radijallahu anhu, prenosi da je Allahov Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, upitan o postu na dan Ašure pa je rekao: “Iskupljuje (grijehe) iz prošle godine.” Muslim.
Dokumentacija hadisa
Bilježi ga Muslim, 1162 i 197.
Propisi, pouke i poruke
– Pohvalno je i preporučeno postiti na dan Ašure. Post toga dana iskupljuje grijehe počinjene u prošloj godini.
- Od Ibn Abbasa, radijallahu anhuma, prenosi se da je Allahov Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, rekao: “Ako ostanem (živ) do iduće (godine), postit ću i Tasu‘u (deveti dan mjeseca muharrema).” Muslim.
Dokumentacija hadisa
Bilježi ga Muslim, 1134 i 134.
Propisi, pouke i poruke
– Pohvalno je i preporučeno postiti deveti i deseti dan mjeseca muharrema kako bi se na taj naj način postupalo suprotno onome kako čine kršćani i židovi. Na ovo se ukazuje u sljedećem hadisu koji bilježi Muslim, a prenosi Ibn Abbas, radijallahu anhuma: “Nakon što je Allahov Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, počeo postiti Ašuru i nakon što je drugima naredio da poste taj dan, oni (ashabi) upitaše: ‘Allahov Poslaniče, ali to je dan koji veličaju i svetkuju židovi?!’ Tada Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, reče: ‘Naredne godine, uz Allahovo dopuštenje, postit ćemo i Tasu‘u.’” (Prenosilac) kaže: “Iduća godina nije ni došla, a Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, već je umro.”
Napomena: Neki islamski učenjaci smatraju da se razlikovanje od jevreja u ovom pitanju postiže tako što se posti dan prije i dan poslije Ašure, tj. deveti i jedanaesti dan mjeseca muharrema, a to dokazuju predajom u kojoj se navodi da je Allahov Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, rekao: “Postite na dan Ašure, ili postupajte suprotno onome kako čine židovi. Postite dan prije i dan poslije (Ašure).”
Kažem: Ovo mišljenje nije utemeljeno jer se zasniva na ovom hadisu koji je slab. U njegovom lancu prenosilaca nalazi se izvjesni Ibn Ebu Lejla koji je slabo pamtio.
_____________
Iz knjige “Radost pogleda” komentar djela “Rijadus-salihin”
Autor: Selim b. ‘Id el-Hilali
Preveo: Amir Durmić
Redaktura: Abdulvaris Ribo
Šerijatska recenzija: dr. Safet Kuduzović