Hatib: Nezim Halilović Muderris
Braćo i sestre u islamu! Tema današnje hutbe je Petoro umrtvljuje ljudska srca. Govorim na pomenutu temu u želji da otkrijemo tih pet opasnosti i ne dozvolimo da iste umrtve i unište naša srca.
Imam Ibn Kajjim El-Dževzi pišući na ovu temu kaže da su to: 1) Pretjerani kontakti sa ljudima; 2) Prevelika nada; 3) Vezivanje za nekoga ili nešto mimo Allaha, dželle še’nuhu; 4) Pretjerivanje u jelu i 5) Pretjerano spavanje. On pomenute stvari detaljno pojašnjava, a ja to u današnjoj hutbi zbog kratkoće vremena činim inša-Allah sažeto.
- Pretjerani kontakti sa ljudima:
Oni braćo i sestre čovjeka udaljavaju od Allaha, azze ve dželle, jer se čovjek na taj način opterećuje stvarima koje ga se uglavnom ne tiču, nerijetko slušajući ono što mu ne koristi i na taj način gubi vrijeme ili sluša nešto što je loše, što na njega ostavlja loš trag, a on toga ponekad nije ni svjestan. Ti kontakti i druženja često prerastu u čistu dunjalučku korist, a ponekad se pretvaraju i u neprijateljstvo. Moramo priznati da sve manje imamo pravih bratskih kontakata i da naša komunikacija sa rodbinom, komšijama i poznanicima ima primjesa čisto dunjalučkih interesa.
Kaže mi jedan moj dobri hadžija, koji je kao službenik Ministarstva odbrane Bosne i Hercegovine otišao u penziju, da mu sinčić primijeti: “Babo, ti kako ode u penziju niko nas više ni na iftar ne zove!?” A dok je bio na poziciji da pomogne, a hvala Allahu htio je i mogao pomoći, imao je više poziva na iftare nego što ima dana u ramazanu.
Priznajmo braćo i sestre, da nam fali bratskih selama, susreta i muhabeta, fali nam bratskih osmijeha, bratskog stiska ruku, bratskih zagrljaja, fali nam riječi podrške, pohvale i zahvale, jednom riječju fali nam tih starih širokih bosanskih grudi i pleća!
Kaže Allah, dželle še’nuhu, u 67. ajetu Sure Ez-Zuhruf:
الأَخِلاَّءُ يَوْمَئِذٍ بَعْضُهُمْ لِبَعْضٍ عَدُوٌّ إِلاَّ الْمُتَّقِينَ
Prijatelji će toga Dana (na Sudnjem danu) jedni drugima biti neprijatelji, osim bogobojaznih.
Braćo i sestre, na Sudnjem danu će i prisni prijatelji jedni drugima biti neprijatelji, osim muttekija (bogobojaznih). Zato sebi za prisne prijatelje uzimajmo isključivo one koji se boje samo Allaha, subhanehu ve te’ala, i koji će nas stalno podsjećati na našeg Stvoritelja i polaganja računa pred Njim!
Prema tome vjernici se susreću u ime Allaha, subhanehu ve te’ala, međusobno se savjetuju i pomažu, vole se i čuvaju vrijeme kao veliku blagodat, pa se trudimo da i mi budemo takvi!
- Prevelika nada:
Ona je nepregledno more kojem se ne nazire kraj i varljiva ljepota, koja ne donosi sreću. Vjernik treba da se stalno trudi da jača iman i da se priprema za budući svijet, kroz činjenje dobrih djela i čuvanje od grijeha i da se svi njegovi dunjalučki planovi i poslovi vežu za Allaha, azze ve dželle, i Ahiret.
Kaže Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, u hadisu koji bilježi imam Ahmed, u Musnedu:
عَنْ عَائِشَةَ رَضِيَ اللهُ عَنْهَا أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَ سَلَّمَ قَالَ: “الدُّنْيَا دَارٌ مَنْ لَا دَارَ لَهُ وَمَالٌ مَنْ لَا مَالَ لَهُ وَلَهَا يَجْمَعُ مَنْ لَا عَقْلَ لَهُ” (أحمد)
Prenosi Aiša, radijallahu anha, da je Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, rekao: “Dunjaluk je kuća, onome ko nema kuće, imetak onome, ko nema imetka i za njega sakuplja onaj ko nema pameti!” (Ahmed)
U drugoj predaji koju bilježi imam Hakim stoji:
عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ مَسْعُودٍ رَضِيَ اللهُ عَنْهُ أَنَّ رَسُولَ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ قَالَ: اقْتَرَبَتِ السَّاعَةُ وَلاَ يَزْدَادُ النَّاسُ عَلَى الدُّنْيَا إِلَّا حِرْصًا، وَلَا يَزْدَادُونَ مِنَ اللهِ إِلَّا بُعْدًا (حاكم)
Prenosi Abdullah ibn Mes’ud, radijallahu anhu, da je Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, rekao: „Primakao se Sudnji dan, a ljudi povećavaju žudnju za dunjalukom i tako se od Allaha samo udaljavaju!“ (Hakim)
Emevijski halifa Abdu-l-Aziz ibn Mervan na smrti je naredio da mu donesu ćefine u koje će nakon smrti biti zamotan. Kada su mu ih donijeli i stavili pred njega, rekao je: „Subhanallah (Slava Allahu), je li moguće da od dunjaluka i silnog bogatstva koje sam posjedovao neću ponijeti ništa osim ova tri čaršafa u koja će zamotiti moje tijelo?!“ A onda je tužno uzdahnuo i dodao: “Dunjaluče, uistinu si ti bijedan i ništavan! Tvoje mnoštvo se na kraju pretvori u malenkost, a tvoja dužina postane simbol kratkoće i nestanka. Zaista su ljudi obmanuti tobom.”
- Vezivanje za nekoga ili nešto mimo Allaha, subhanehu ve te’ala:
Ovo je braćo i sestre velika opasnost za ljudska srca, što potvrđuje 24. ajet Sure Et-Tevbe:
قُلْ إِن كَانَ آبَاؤُكُمْ وَأَبْنَاؤُكُمْ وَإِخْوَانُكُمْ وَأَزْوَاجُكُمْ وَعَشِيرَتُكُمْ وَأَمْوَالٌ اقْتَرَفْتُمُوهَا وَتِجَارَةٌ تَخْشَوْنَ كَسَادَهَا وَمَسَاكِنُ تَرْضَوْنَهَا أَحَبَّ إِلَيْكُم مِّنَ اللَّهِ وَرَسُولِهِ وَجِهَادٍ فِي سَبِيلِهِ فَتَرَبَّصُوا حَتَّى يَأْتِيَ اللَّهُ بِأَمْرِهِ وَاللَّهُ لاَ يَهْدِي الْقَوْمَ الْفَاسِقِينَ
Reci: “Ako su vam očevi vaši, i sinovi vaši, i braća vaša, i žene vaše, i rod vaš, i imanja vaša koja ste stekli, i trgovačka roba za koju strahujete da prođe neće imati, i kuće vaše u kojima se prijatno osjećate – miliji od Allaha i Njegova Poslanika i od borbe na Njegovom putu, onda pričekajte dok Allah Svoju odluku ne donese! A Allah grešnicima neće ukazati na pravi put.”
Prema tome, braćo i sestre naša ljubav prema Allahu, subhanehu ve te’ala, Poslaniku, sallallahu alejhi ve sellem, i džihadu treba da bude ispred svega gore nabrojanog, ako želimo da budemo spašeni na obadva svijeta.
- Pretjerivanje u jelu:
Zabranjena jela dijelimo u dva dijela: a) ona koja su u osnovi zabranjena, kao: lešina, krv, svinjsko meso i meso deraćih životinja i b) ona koja su zabranjena, jer su stečena na haram način, kao što je ukradena stvar, kamata i sl.
Zabranjeno je i ono što je u osnovi halal, ali ako ga prekomjerno koristimo, kao što je prejedanje, koje čovjeka odvlači od ibadeta i čini tromim i nesposobnim za ibadet.
Kaže Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, u hadisu koji bilježi imam Tirmizija:
عَنِ الْمِقْدَامِ بْنِ مَعْدِي رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ: سَمِعْتُ رَسُولَ اللَّهِ صَلَّى اللَّه عَلَيْهِ وَسَلَّمَ يَقُولُ: “مَا مَلَأَ آدَمِيٌّ وِعَاءً شَرًّا مِنْ بَطْنِهِ، بِحَسْبِ ابْنِ آدَمَ أُكُلاَتٌ يُقِمْنَ صُلْبَهُ فَإِنْ كَانَ لاَ مَحَالَةَ فَثُلُثٌ لِطَعَامِهِ وَثُلُثٌ لِشَرَابِهِ وَثُلُثٌ لِنَفَسِهِ” (الترمذي)
Prenosi Mikdam ibn Ma’di, radijallahu anhu: „Čuo sam Poslanika, sallallahu aljehi ve sellem, kada je rekao: „Čovjek ne napuni goru posudu od svoga stomaka. Dovoljno je čovjeku nekoliko zalogaja, koji ga čine vitalnim. Ako nema drugog izbora, onda neka bude trećina za hranu, trećina za piće i trećina za disanje!“ (Tirmizija)
- Pretjerano spavanje:
Ono umrtvljuje ljudsko srce, otežava tijelo, oduzima vrijeme i unosi nemar. Najbolje spavanje je ono koje je dovoljno za odmor i to onda kada čovjek zadrijema. Spavanje u prvom dijelu noći je bolje od spavanja u zadnjem dijelu noći, dok je spavanje koje je blizu krajevima dana i noći je veoma štetno. Takođe je popodnevni odmor (kajlula) veoma koristan i spada u sunnet Poslanika, sallallahu alejhi ve sellem.
Mekruh je spavanje između sabaha i izlaza Sunca, jer je to vrijeme postizanja bereketa i dova. To je početak dana koji su muslimani, a posebno njihova ulema započinjali zikrom i učenjem Kur’ana.
Braćo i sestre, čuvajmo se pomenutih pet stvari, koje umrtvljuju ljudska srca! Budimo od onih koji se natječu u dobru i pripremajmo se za Dan polaganja računa!
Allahuu, pomozi svoj našoj ugroženoj braći i sestrama, a posebno onima u Palestini, Siriji, Iraku, Burmi i Libiji! Učvrsti nas na Tvome putu! Sačuvaj nas iskušenja koja ne možemo podnijeti! Pomozi nam da sačuvamo cjelovitost naše Domovine! Zločince i njihove pomagače kazni još na dunjaluku i učini ih ibretom za one koji pameti imaju! Sačuvaj nas spletki naših neprijatelja, sve njihove spletke vrati na njih i zabavi ih same sobom! Očisti naša srca i jezike od ružnih misli i govora! Oprosti našim roditeljima i dobrim precima, koji su na nas prenijeli svjetlo Dina! Uputi našu djecu i potomke i učini ih radostima naših očiju i srca i prvacima Ummeta! Oprosti nam grijehe i počasti nas u džennetima, društvom poslanika, iskrenih, šehida i dobrih ljudi!
وَالسَّلَامُ عَلَيْكُمْ وَرَحْمَةُ اللهِ!