Osuđeni ratni zločinac i jedan od bivših lidera bosanskih Srba Momčilo Krajišnik pušten je na slobodu nakon odslužene dvije trećine zatvorske kazne. Haški tribunal ga je osudio na 20 godina zatvora zbog ratnog zločina počinjenog nad nesrpskim stanovništvom.
Krajišnik je u petak poslije podne, preko Beograda i Banje Luke, helikopterom Vlade Republike Srpske, prebačen na Pale.
Opštinske vlasti su organizirale doček na najvećem trgu. Pale su dočekale čovjeka koji je za većinu njih heroj, izvijestio je sa Pala Stefan Goranović, novinar Al Jazeere.
Veliki je to prelaz za njega, ali i za njegove sugrađane. Za većinu je ovo veliki dan, jer mnogi smatraju da im je upravo Krajišnik skrojio RS.
“Drago mi je da se slikam pored predsjednika našega. Bivšoga, a moguće da bude i ubuduće”, kazala je Milka Vuković, stanovnica Pala.
Njen sugrađanin Milan Rašević smatra da Krajišnika treba dočekati te da je Krajišnik, “na kraju krajeva, opet srpski heroj”.
“Ovaj današnji dan za mene znači, ne znam kako da vam kažem, rođendan, jedno veselje, radost, stvarno”, kazala je Branka Pavićević, stanovnica Pala.
Akter rata
“Narod smatra, i Srpska demokratska stranka (SDS) smatra da je on jedan od ljudi koji će biti ocijenjeni u istoriji RS-a kao pozitivni. Čovjek je koji je dao puno za stvaranje RS-a i zato što je on ležao u zatvoru u Hagu zbog RS-a. On nije zbog ličnih razloga bio tamo”, ocijenio je Miodrag Kovačević, načelnik Opštine Pale.
Krajišnik je jedan od glavnih aktera rata i dio je ratnog rukovodstva bosanskih Srba. Zajedno s Radovanom Karadžićem, kojem traje suđenje u Hagu za genocid i ratne zločine počinjene u Bosni i Hercegovini, osnovao je SDS. Bio je njegova desna ruka tokom većeg dijela rata.
“Mi želimo da budemo jasni: Srbi nikada neće prihvatiti Bosnu i Hercegovinu kao državu. I mi smatramo da svi oni koji zagovaraju Bosnu i Hercegovinu kao državu, oni, ustvari, da li prećutno, da li javno, podržavaju ratnu opciju”, kazao je Krajišnik 1994. godine.
Krajišnik je nakon rata zapravo potpuno zamijenio Karadžića, nakon što je ovaj bio optužen za ratne zločine. Uprkos tome što je bio žestoki protivnik Bosne i Hercegovine, bio je poslijeratni član Predsjedništva države.
Krajišnik je u augustu 1996. godine rekao: “Mi vam nudimo slobodnu srpsku državu, povezanu sa Srbijom i Crnom Gorom, onoliko koliko po Daytonu možemo, i povezanu sa muslimansko-hrvatskom federacijom onoliko koliko po Daytonu moramo.”
Uhapšen je 3. aprila 2000. godine na Palama. Četiri dana kasnije, po svim tačkama optužnice za progone na političkoj, rasnoj ili vjerskoj osnovi, deportacije, nehumana djela, izjasnio se da nije kriv.
Dugogodišnja kazna
Prvostepeno je 2006. osuđen na 27 godina zatvora, da bi mu Žalbeno vijeće ICTY-a kasnije smanjilo kaznu na 20 godina. Nakon odslužene dvije trećine kazne, u petak se vraća se u Bosnu i Hercegovinu. Ali, šta poslije?, pitaju se mnogi.
“Vrata politike širom su otvorena za Momčila Krajišnika, ali niko sa sigurnošću ne može da zna hoće li se politički aktivirati. Ipak, činjenica je da će se uključiti u porodični biznis na benzinskoj pumpi na ulazu u grad”, izvijestio je Goranović.
Miloš Krajišnik, sin Momčila Krajišnika, kaže da je kancelarija za njegovog oca spremna, ali ne zna hoće li se na bilo koji način baviti politikom.
“Šta da vam kažem, očekujem oca da se vrati, kao otac, normalno, on je nosilac nekog našeg privatnog posla. Normalno, kao privatni posao, tu ćemo radit’, funkcionisat’ po tom principu”, rekao je Miloš Krajišnik.
Različiti stavovi
Na Palama građani dočekuju heroja i slobodnog čovjeka, a u mnogim dijelovima Bosne i Hercegovine čeka se osuđenik za ratne zločine.
Stanovnik Sarajeva Ramiz Džafo je o oslobađanju Krajišnika rekao: “Kako, ne bi ga nikad pustio, pa on je bio glavni koji je komandovao, i sad ga oni puste. Taj Hag, on ovako gleda kroz prste.”
“Pravda neće biti nikad zadovoljena, za djela koja su se učinila na ovim prostorima, to su planetarni razmjeri”, stav je Fuada Fišekovića.
Ediba Kalkan iz Sarajeva je rekla: “Žalosno, žalosno, žalosno… Koliko nas je ostalo bez djece, bez muževa, roditelja, moj muž je poginuo od granate, srce mu je puklo, nije mogao vjerovati da će se narod rastaviti.”
“Smatram da su suviše blage koje oni dobivaju, a posebno kada budu pušteni na slobodu nakon odslužene dvije trećine kazne, to je žalosno, ali ako nešto ima, pozitivno je da je on ipak osuđen za to”, rekao je stanovnika Sarajeva Ahmed Šatara.
(AJ Balkans)