Hatib: Nezim Halilović Muderris
Braćo i sestre u islamu! Tema današnje hutbe je Ihlas (iskrenost) u vjerovanju i djelima.
Ali prije nego pređem na zadatu temu želim sa vama podijeliti radost što je hfz. Adnan Ma’ti, učenik 4. razreda Gazi Husrev-begove medrese u Sarajevu, inače naš džematlija juče u Meki na Međunarodnom takmičenju u hifzu u kategoriji 5 džuzeva osvojio 1. mjesto.
U ponedjeljak 9. novembra se navršilo 22 godine od svirepog ubistva učiteljice Fatime Gunić i njenih učenika Feđe Salkića, Adisa Mujale i Vedada Mujkanovića, koji su sa olovkama u rukama u školskom razredu poginuli od granate ispaljene sa četničkih položaja.
Ihlas (iskrenost) označava čisto vjerovanje u Allaha, dželle še’nuhu, bez bilo kakvih primjesa širka (mnogoboštva) i činjenje dobrih djela samo u Njegovo ime i radi postizanja Njegova, azze ve dželle, zadovoljstva. Iskrenost je uvjet da Allah, subhanehu ve te’ala, primi dobra djela mu’mina i za to ih višestruko nagradi.
Kaže Allah, dželle še’nuhu, u 5. ajetu Sure El-Bejjine:
وَمَا أُمِرُوا إِلاَّ لِيَعْبُدُوا اللَّهَ مُخْلِصِينَ لَهُ الدِّينَ حُنَفَاءَ وَيُقِيمُوا الصَّلاةَ وَيُؤْتُوا الزَّكَاةَ وَذَلِكَ دِينُ الْقَيِّمَةِ
A naređeno im je da samo Allahu robuju, da Mu iskreno, kao pravovjerni, vjeru ispovijedaju, da namaz obavljaju i zekat daju; to je – ispravna vjera.
Allahova, azze ve dželle, iskrenog roba ne može zavesti ni prokleti šejtan, jer je on nemoćan pred muhlisima (iskrenim), o čemu govore 82. i 83. ajet Sure Sad, u kojima Allah, subhanehu ve te’ala, kaže da Mu je prokleti Iblis rekao, da će zavesti sve ljude osim iskrenih vjernika:
قَالَ فَبِعِزَّتِكَ لَأُغْوِيَنَّهُمْ أَجْمَعِينَ(82) إِلاَّ عِبَادَكَ مِنْهُمُ الْمُخْلَصِينَ (83)
Tako mi Tvoje Uzvišenosti – reče (Iblis) – sigurno ću ih sve na stranputicu navesti,(82) osim Tvojih iskrenih robova među njima!(83)
Iskrenost je teško postići, ali i održati. Zbog toga su dobri predhodnici molili Allaha, dželle še’nuhu, da im podari ihlas. Djelo bez ihlasa je samo mučenje i prazni trud za koji nema nagrade.
Kaže Allah, azze ve dželle, u 23. ajetu Sure El-Furkan:
وَقَدِمْنَا إِلَى مَا عَمِلُوا مِنْ عَمَلٍ فَجَعَلْنَاهُ هَبَاءً مَّنثُورًا
I Mi ćemo pristupiti djelima njihovim koja su učinili i u prah i pepeo ih pretvoriti.
Dobro djelo je ono koje je učinjeno u ime Allaha, subhanehu ve te’ala, i u skladu sa sunnetom Poslanika, sallallahu alejhi ve sellem.
Ihlas iskrenih vjernika jačaju: a) dova, b) znanje o ihlasu i poznavanje načina na koji prokleti šejtan može da zavede čovjeka, c) izvršavanje svih islamskih propisa na ispravan način i na vrijeme, d) druženje sa bogobojaznim i e) napajanje sa izvora koji govore o velikanima ummeta. Kaže Allah, azze ve dželle, u 20. ajetu Sure Eš-Šura:
مَنْ كَانَ يُرِيدُ حَرْثَ اْلآخِرَةِ نَزِدْ لَهُ فِي حَرْثِهِ وَمَنْ كَانَ يُرِيدُ حَرْثَ الدُّنْيَا نُؤْتِهِ مِنْهَا وَمَا لَهُ فِي الْآخِرَةِ مِن نَصِيبٍ
Onome ko bude želio nagradu na onom svijetu, umnogostručit ćemo mu je, a onome ko bude želio nagradu na ovome svijetu, daćemo mu je, ali mu na onom svijetu nema udjela!
Dakle, onaj ko želi budući svijet, On iskreno vjeruje u Allaha, subhanehu ve te’ala, i sve što radi, radi samo u Njegovo ime i radi postizanja Njegova zadovoljstva. Na drugoj strani, onaj ko svojim djelom namjerava da dobije ovosvjetsku nagradu, da ga ljudi hvale i da se uzdiže nad njima, neka za svoje djelo uzme nagradu od onih zbog kojih je to radio!
Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, u više hadisa pojašnjava da je prihvatanje dobrih djela uvjetovano čistim nijjetom, pa u Muttefek predaji stoji:
عَنْ عُمَرَ بْنِ الْخَطَّابِ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ قَالَ: إِنَّمَا الْأَعْمَالُ بِالنِّيَّاتِ وَإِنَّمَا لِكُلِّ امْرِىءٍ مَا نَوَي فَمَنْ كَانَتْ هِجْرَتُهُ إِلَى اللهِ وَرَسُولِهِ، فَهِجْرَتُهُ إِلَى اللهِ وَرَسُولِهِ، وَمَنْ كَانَتْ هِجْرَتُهُ لِدُنْيَا يُصِيبُهَا أَوِ امْرَأَةٍ يَنْكِحُهَا، فَهِجْرَتُهُ إِلَى مَا هَاجَرَ إِلَيْهِ (متفق علىه)
Prenosi Omer ibn El-Hattab, radijalahu anhu, da je Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, rekao: ”Zaista se djela cijene prema namjerama i svakom čovjeku pripada ono što je naumio. Čija hidžra bude radi Allaha i Njegova Poslanika, njegova hidžra je radi Allaha i Njegova Poslanika. Čija hidžra bude radi neke ovosvjetske koristi koju želi postići ili radi neke žene koju želi oženiti, njegova hidžra je radi onoga zbog čega se preselio.” (Muttefek alejhi)
Nauka koju stičemo takođe treba da bude isključivo radi Allaha, dželle še’nuhu, kao što stoji u predaji koju bilježi imam Ebu Davud:
عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ أَنَّ رَسُولَ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ قَالَ: مَنْ تَعَلَّمَ عِلْماً مِمَّا يُبْتَغِي بِهِ وَجْهُ اللهِ عَزَّ وَجَلَّ لَا يَتَعَلَّمُهُ إِلَّا لِيُصِيبَ بِهِ عَرَضًا مِنَ الدُّنْيَا لَمْ يَجِدْ عَرْفَ الْجَنَّةِ (يَعْنِي رِيحَهَا) يَوْمَ الْقِيَامَةِ (أبو داود)
Prenosi Ebu Hurejre, radijallahu anhu, da je Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, rekao: ”Ko bude postizao znanje kojim se stiče Allahovo zadovoljstvo želeći postići neku ovosvjetsku korist, neće osjetiti miris Dženneta na Sudnjem danu.” (Ebu Davud)
Prema tome, Allah, azze ve dželle, od nas prima samo ono znanje koje stičemo i prenosimo u Njegovo ime i radi Njegova zadovoljstva.
Allah, subhanehu ve te’ala, iskrenima za malo dobra daje veliku nagradu, a za nešto što se čini radi drugih, makar to bilo veliko, nema ni najmanje nagrade.
Kaže imam Ibn Tejmije: “Samo jedno djelo koje čovjek učini iskreno u ime Allaha, dželle še’nuhu, može biti uzrokom da mu Allah oprosti velike grijehe!”
Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, u hadisu koji bilježi imam Muslim govori o na prvi pogled malom djelu, koje će biti uzrokom nagrade dženneta:
عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ عَمْرِو بْنِ الْعَاصِ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ أَنَّ رَسُولَ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ قَالَ: لَقَدْ رَأَيْتُ رَجُلاً يَتَقَلَّبُ فِي الْجَنَّةِ فِي شَجَرَةٍ قَطَعَهَا مِنْ ظَهْرَ الطَّرِيقِ كَانَتْ تُؤْذِي الْمُسْلِمِينَ (مسلم)
Prenosi Abdullah ibn Amr ibn El-As, radijallahu anhu, da je Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, rekao: “Vidio sam čovjeka kako uživa u Džennetu, zato što je pored puta slomio granu, koja je uznemiravala muslimane!” (Muslim)
I mi smo braćo i sestre svakodnevno u prilici da učinimo mnogo dobrih djela, koja mogu biti uzrokom velike nagrade na budućem svijetu, pa se zato trudimo da sa puta, iz harema, džamije i na svakom drugom mjestu sklonimo ono što smeta prolaznicima, pomozimo onima kojima je pomoć potrebna, a ako ne možemo ništa drugo onda se iskreno, bratski nasmiješimo bratu muslimanu i to će nam biti upisano kao sadaka, obiđimo bolesnike, pa će na nas taj dan ili noć sedamdeset hiljada meleka činiti istigfar (tražiti oprosta od Allaha), klanjajmo i pratimo dženazu umrlog muslimana, pa ćemo imati nagradu dva kirata (dva ogromna brda) i natječimo se u dobru!
Braćo i sestre! Budimo od onih koji iskreni u svome vjerovanju, djelima i govoru!
Gospodaru, učvrsti nas na putu islama, pomozi svoj našoj ugroženoj braći i sestrama, a posebno našoj braći u Palestini, ne iskušavaj nas sa onim što ne možemo podnijeti, učini nas od onih koji su iskreni i koji ispunjavaju svoje obaveze, oprosti našim umrlim roditeljima i precima, uputi našu djecu i potomke i učini ih prvacima ummeta, oprosti nam grijehe i počasti nas u Džennetu, društvom poslanika, iskrenih, šehida i dobrih ljudi!
وَالسَّلَامُ عَلَيْكُمْ وَرَحْمَةُ اللهِ!