Hatib: Nezim Halilović Muderris
Braćo i sestre u islamu, u drugoj hutbi zaredom uz Allahovu, dželle še’nuhu, pomoć govorim na temu Značaj porodice u islamu. Kao što sam u prošloj hutbi kazao, porodica je osnovna i najvažnija ćelija društva i njena uloga je ogromna u formiranju zdrave društvene zajednice. Stoga smo kao odgovorni članovi društva dužni istoj posvetiti dužnu pažnju.
Kaže Allah, subhanehu ve te’ala, u 71. ajetu Sure En-Nahl:
وَاللَّهُ جَعَلَ لَكُمْ مِنْ أَنفُسِكُمْ أَزْوَاجًا وَجَعَلَ لَكُمْ مِنْ أَزْوَاجِكُمْ بَنِينَ وَحَفَدَةً وَرَزَقَكُمْ مِنْ الطَّيِّبَاتِ أَفَبِالْبَاطِلِ يُؤْمِنُونَ وَبِنِعْمَةِ اللَّهِ هُمْ يَكْفُرُونَ
Allah za vas stvara žene od vaše vrste, a od žena vaših daje vam sinove i unuke i ukusna jela vam daje. Pa zašto u laž oni vjeruju, a Allahove blagodati poriču?
Braćo i sestre, uistinu je velika Allahova, dželle še’nuhu, blagodat to što nam On, Kojem samo pripadaju sva hvala i zahvala iz Svoje milosti daje hairli potomke i što nam daje ukusna jela i uistinu su pravi silnici oni koji na tim mnogobrojnim blagodatima nisu zahvalni!
Na ženi je da uvažava muža kao onoga koji je glava porodice i koji je dužan da se brine o obezbjeđenju sredstava za normalan život članova domaćinstva, a muž je dužan da uvažava ženu kao onu koja nosi, rađa, doji, podiže, hrani i odgaja njegovu djecu, te da prihvati činjenicu da je žena sentimentalnija i slabija po svojoj konstrukciji i da ne može podnijeti sav taj teret sama, bez pomoći muža i njegova razumijevanja.
Muhammed, sallallahu alejhi ve sellem, od nas traži da lijepo postupamo prema našim ženama, pa u hadisu koji bilježi imam Buharija stoji:
عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ رَضِي اللَّه أَنَّ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّه عَلَيْهِ وَسَلَّمَ قَالَ: “اسْتَوْصُوا بِالنِّسَاءِ فَإِنَّ الْمَرْأَةَ خُلِقَتْ مِنْ ضِلَعٍ وَإِنَّ أَعْوَجَ شَيْءٍ فِي الضِّلَعِ أَعْلَاهُ فَإِنْ ذَهَبْتَ تُقِيمُهُ كَسَرْتَهُ وَإِنْ تَرَكْتَهُ لَمْ يَزَلْ أَعْوَجَ فَاسْتَوْصُوا بِالنِّسَاء.”
Prenosi Ebu Hurejre, radijallahu anhu, da je Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, rekao: “Lijepo postupajte prema ženama, jer je žena stvorena od rebra, a najkrivlji dio rebra je vrh, pa ako ga pokušaš ispraviti, slomićeš ga, a ako ga ostaviš ostaće krivo, pa lijepo postupajte prema svojim ženama!”
Jesmo li braćo i sestre zaista svjesni suštine ovoga hadisa i da li ga primjenjujemo u našoj praksi u pogledu našeg odnosa prema našim suprugama, kako ne bi došlo do bespotrebnih nesuglasica?
Mnogi od nas nismo ni svjesni uloge porodice u društvu i mislimo da je njena uloga zanemarljiva. Zbog toga mnogi od nas svoju ulogu roditelja koja ima višestruke dimenzije ne ispunjavamo kako treba, očekujući od drugih da riješe naše probleme. Mnogi od nas odgoj i vaspitanje naše djece prepuštamo nemoralnim pojedincima ili ustanovama, te elektronskim i printanim medijima, koji truju ta naša mlada neiskvarena bića, a kao njihovi čuvari ćemo biti pitani za njih i njihov moral. Naša borba za našu djecu kod nekih od nas je uglavnom materijalne naravi jer pokušavamo da im obezbijedimo sve što im je potrebno od dunjaluka i što požele, tako da u toj prevelikoj trci zaboravljamo na duše naše djece i žena, koji ostaju kao prazna burad u kojima odzvanja ono što ne valja.
Bračni drugovi su dužni temeljiti svoj cjelokupan život na islamu i ne smiju prekoračivati svoja prava i zapostavljati svoje obaveze.Na supruzi je da pazi na svoga muža, da ga podržava u svemu onome što je u skladu sa Šerijatom i da čuva njegov autoritet, te ga ne smije izazivati i ljutiti. Ona mora da bude poslušna svome mužu i imati na umu da je muž taj koji čuva porodicu i ima obavezu njena izdržavanja. Ona mora čuvati svoju i njegovu čast i imetak i održavati kuću. Ona je na taj način dobra supruga i blaga majka, a žena koja čuva kuću i koja je odgovorna za djecu, priznaje dobro koje joj čini muž i ne poriče ga, kao što stoji u hadisu koji bilježi imam Muslim:
عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ عُمَرَ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُمَا أَنَّ رَسُولِ اللَّهِ صَلَّى اللَّه عَلَيْهِ وَسَلَّمَ قَالَ: “يَا مَعْشَرَ النِّسَاءِ، تَصَدَّقْنَ وَأَكْثِرْنَ الْإِسْتِغْفَارَ فَإِنِّي رَأَيْتُكُنَّ أَكْثَرَ أَهْلِ النَّارِ!” فَقَالَتِ امْرَأَةٌ مِنْهُنَّ جَزْلَةٌ: “وَمَا لَنَا يَا رَسُولَ اللَّهِ أَكْثَرَ أَهْلِ النَّارِ؟” قَالَ: “تُكْثِرْنَ اللَّعْنَ وَتَكْفُرْنَ الْعَشِيرَ. وَمَا رَأَيْتُ مِنْ نَاقِصَاتِ عَقْلٍ وَدِينٍ أَغْلَبَ لِذِي لُبٍّ مِنْكُنَّ.” قَالَتْ: “يَا رَسُولَ اللَّهِ، وَمَا نُقْصَانُ الْعَقْلِ وَالدِّينِ؟” قَالَ: “أَمَّا نُقْصَانُ الْعَقْلِ، فَشَهَادَةُ امْرَأَتَيْنِ تَعْدِلُ شَهَادَةَ رَجُلٍ، فَهَذَا نُقْصَانُ الْعَقْلِ، وَتَمْكُثُ اللَّيَالِي مَا تُصَلِّي وَتُفْطِرُ فِي رَمَضَانَ، فَهَذَا نُقْصَانُ الدِّينِ.” (مسلم)
Prenosi Abdullah ibn Omer, radijallahu anhuma, da je Poslanik, sallallahu alejhi, rekao: “O skupino žena, dijelite sadaku i puno činite istigfar, jer sam najviše vas vidio među stanovnicima vatre!“ Reče između njih, jedna odvažna žena: “Zašto je najviše žena među stanovnicima vatre, o Allahov Poslaniče?” Reče: “Zato što vi puno kunete i poričete dobro koje vam čine vaši muževi. Najviše manjkave pameti i vjere ste vi, od stvorenja kojima je data pamet.” Upita: “Šta je to manjkavost pameti i vjere?” Reče: “Manjkavost pameti je u tome što svjedočenje dvije žene je ravno svjedočenju jednog muškarca, a manjkavost u vjeri je u tome što žena provede noći ne klanjajući i mrsi ramazan.” (Muslim)
Pomenuti hadis se bilježi kao jedno od obraćanja Muhammeda, sallallahu alejhi ve sellem, muslimankama, na Dan Bajrama, nakon zajedničkog klanjanja namaza.
Nije dozvoljeno da žena iz kuće svoga muža daje bilo šta, bez dozvole muža ili sa čime njen muž nije zadovoljan, kao što stoji u slijedećoj predaji koju bilježi imam Tirmizija:
عَنْ أَبِي أُمَامَةَ الْبَاهِلِيِّ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ: “سَمِعْتُ رَسُولَ اللَّهِ صَلَّى اللَّه عَلَيْهِ وَسَلَّمَ يَقُولُ فِي خُطْبَتِهِ عَامَ حَجَّةِ الْوَدَاعِ: “…لَا تُنْفِقُ امْرَأَةٌ مِنْ بَيْتِ زَوْجِهَا إِلَّا بِإِذْنِ زَوْجِهَا!” قِيلَ: “يَا رَسُولَ اللَّهِ، وَلَا الطَّعَامَ؟” قَالَ: “ذَلِكَ أَفْضَلُ أَمْوَالِنَا…” (ترمذي)
Prenosi Ebu Umame El-Bahili, radijallahu anhu: “Čuo sam Poslanika, sallallahu alejhi ve sellem, u hutbi na Oprosnom hadžu: “Neka žena iz kuće svoga muža ništa ne daje, bez njegove dozvole!” Bi rečeno: “O Allahov Poslaniče! Ni hranu?” Reče: “To je naš najvrijedniji imetak…” (Tirmizija)
Allahov Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, je na Oprosnom hadžu takođe preporučio: “O ljudi, vi imate prava i dužnosti prema vašim ženama, a one imaju prava i dužnosti prema vama. One ne smiju dopustiti nikome sem vas da stupi u vašu postelju, niti smiju dopustiti da bez vašeg pristanka u vašu kuću ulaze, oni koje vi ne volite i one ne smiju počiniti sramno djelo… Nalažem vam da dobro postupate sa ženama jer one se kod vas nalaze kao emanet od Allaha. Dopušteno vam je da uživate njihova tijela, po Allahovim riječima. Bojte se Allaha u onome što se tiče vaših supruga, a ja vam nalažem da lijepo postupate prema njima! Pazite! Jeste li čuli? O Gospodaru, budi mi svjedok!” (Ahmed)
Braćo i sestre! Čuvajmo sebe i svoje porodice od vatre, podučavajmo ih da budu dobri vjernici, a samim time i ljudi, pomažimo im da se obrazuju i budu ponosni što su muslimani, svakodnevno odvajajmo vrijeme za zajedničke razgovore, družimo se sa njima i praktično ih podučavajmo ljepotama naše vjere u pogledu izvršavanja islamskih dužnosti i ispunjavanja preuzetih obaveza, ne dozvolimo im loše društvo i ne udovoljavajmo svim njihovim prohtjevima i zahtjevima i kroz to ih učimo da znaju cijeniti ono što im pružamo, te da osjete kako je u životu nešto željeti, a ne posjedovati to i učimo ih odgovornosti i preciznosti!
Allahu Uzvišeni, pomozi svim ugroženim i potlačenim ljudima, a među potlačenima je najviše muslimana, pomozi posebno onima u: Palestini, Siriji, Iraku, Jemenu, Egiptu i Kašmiru, ponizi one koji ponižavaju tvoju vjeru, uništi one koji obeščašuju muslimanke i učini ih ibretom zlobnicima, pomozi nam da sačuvamo svjetlo islama, ne dopusti da od nevjernika i munafika budemo poniženi ili poraženi, učini našu djecu i potomke radostima naših očiju i srca, oprosti grijehe našim roditeljima i svim umrlim muslimanima, ukabuli naša dobra djela i uvećaj ih, sakri nam sramote na Sudnjem danu, pređi preko naših loših djela i uvedi nas u džennete u društvu sa poslanicima, iskrenim šehidima i dobrim ljudima!
وَ السَّلاَمُ عَلَيْكُمْ وَ رَحْمَةُ اللهِ!