Hatib: Nezim Halilović Muderris
Braćo i sestre u islamu, tema današnje hutbe je Zadnja trećina ramazana – oslobađanje od vatre.
Mi smo braćo i sestre danas u 25. danu mjeseca ramazana, u posljednjoj njegovoj trećini, za koju naš Poslanik, sallallahu ‘alejhi ve sellem, kaže: “آخِرُهُ عِتْقٌ مِنَ النِّيرَانِ”“Njegovaposljednjatrećinajeoslobađanjeodvatre!”
Kako se primiče kraj mubarek ramazana, srca vjernika su i radosna i tužna – radosna zbog toga što su uz Allahovu, subhanehu ve te’ala, pomoć gotovo ispostila ramazan i time izvršila jedan od stupova islama, a tužna jer s odlaskom ramazana odlaze i mnogobrojne blagodati i ljepote. Ramazanom su naše džamije pune klanjača, uz ramazan smo solidarniji, u ramazanu pojačano učimo Kur’an i klanjamo propisane nam namaze i nafile, u ramazanu se više posjećujemo i manje ogovaramo; u ramazanu su jednom riječju mnogobrojne blagodati…
عَنْ عَائِشَةَ رَضِيَ اللهُ عَنْهَا: كَانَ النَّبِيُّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ إِذَا دَخَلَ الْعَشْرُ شَدَّ مِئْزَرَهُ، أَيْ اعْتَزَلَ نِسَاءَهُ، وَأَحْيَا لَيْلَهُ وَأَيْقَظَ أَهْلَهُ (الصحيحين)
Prenosi Aiša, radijallahu anhu, da bi Poslanik, sallallahu ‘alejhi ve sellem, kada bi došla zadnja trećina ramazana, smotao svoju postelju, tj. ne bi se primicao ženama, noći bi provodio u ibadetu i budio bi svoje ukućane (radi činjenja ibadeta)! (Buharija i Muslim)
Pored teravije koja se klanja cijelog ramazana, u zadnjih deset dana Poslanik, sallallahu ‘alejhi ve sellem, bi pojačao ibadet i klanjao bi u zadnjoj trećini noći dodatnu nafilu, a to je Salatu-t-tehedždžud.
Muhammed, sallallahu ‘alejhi ve sellem, je kako stoji u Sahihu, po predaji Ebu Huzejfe, radijallahu anhu, jedne noći na kijamu tako dugo učio da je na jednom rekatu proučio čitavu Suru El-Bekare, Suru Ali ‘Imran i Suru En-Nisa’ (105 stranica), a učeći ajete u kojima se spominje prijetnja, zastao bi moleći Allaha, subhanehu ve te’ala, da ga sačuva od nje. Kada su sklanjali dva rekata, došao je Bilal ibn Rebah, radijallahu anhu, da najavi skori dolazak sabaha!
Muhammed, sallallahu alejhi ve sellem, nije izostavljao Salatut-tehedždžud ni kada je bio bolestan ili prekomjerno umoran, pa bi u tim situacijama klanjao sjedeći.
U dva Sahiha stoji predaja da je Džibril dolazio kod Poslanika, sallallahu ‘alejhi ve sellem, svakog ramazana i po jednom ga preslušavao Kur’an, da bi posljednje godine to učinio dva puta.
Od Ebu Hurejre, radijallahu anhu, se prenosi: Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, je u svakom ramazanu činio i’tikaf deset dana, dok je u godini u kojoj je preselio bio u i’tikafu dvadeset dana! (Buharija)
Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, je sve do smrti prakticirao i’tikaf, što su činili i njegovi ashabi, kao i selefsalih (dobri preci). Potvrda tome su riječi Abdullaha ibn Omera, radijallahu anhu: Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, je provodio u i’tikafu posljednjih deset dana ramazana! (Buharija) A u drugoj predaji stoji: Oživio bi noći, budio čeljad, trudio bi se i odložio bi svoj ogrtač. (Buharija i Muslim)
Aiša, radijallahu anha, prenosi da se intenzitet ibadeta Muhammeda, sallallahu alehi ve sellem, pojačavao zadnjih deset dana: Rekla je Aiša, radijallahu anha: „Prvih dvadest dana (ramazana) je Poslanik, sallallahu ‘alejhi ve sellem, miješao namaz i spavanje, a kada bi došlo zadnjih deset dana, on bi složio i odložio svoj ogrtač!“ (Ahmed)
U jednoj predaji stoji da je Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, budio Fatimu i Aliju, radijallahu anhuma, uveče govoreći im: “Zar nećete ustati i klanjati?” (Buharija i Muslim) i budio je (Poslanik, sallallahu ‘alejhi ve sellem) Aišu, radijallahu anha, kada bi završio tehedždžud, a prije nego što bi klanjao vitr.
U Muvettau stoji, da je Omer ibn Hattab, radijallahu anhu, klanjao dobar dio noći, pa kada bi došla polovica noći, budio bi svoju porodicu govoreći im: Namaz, namaz, i proučio bi ovaj ajet: وَأْمُرْ أَهْلَكَ بِالصَّلَاةِ وَاصْطَبِرْ عَلَيْهَا Naredisvojoj čeljadidaobavljanamaziustrajutome!… ( Ta Ha, 132.)
Kaže Allah, dželle še’nuhu, u Suri El-Kadr:
إِنَّا أَنزَلْنَاهُ فِي لَيْلَةِ الْقَدْرِ(1) وَمَا أَدْرَاكَ مَا لَيْلَةُ الْقَدْرِ(2) لَيْلَةُ الْقَدْرِ خَيْرٌ مِّنْ أَلْفِ شَهْرٍ(3) تَنَزَّلُ الْمَلَائِكَةُ وَالرُّوحُ فِيهَا بِإِذْنِ رَبِّهِم مِّن كُلِّ أَمْرٍ(4) سَلَامٌ هِيَ حَتَّى مَطْلَعِ الْفَجْرِ(5) (سورة القدر: 1-5)
Mismogaspustili (objavili)uNoćiKadr (1) a štatimisliš štajetoNoćKadr?(2) NoćKadrjeboljaodhiljadumjeseci (3) meleciiDžibril, sdozvolomGospodarasvoga, spuštajuseunjojzbogodlukesvake.(4) Sigurnostjeunjojsvedokzoranesvane!(5)(El-Kadr, 1-5)
Noć Kadra je vrednija od 83 godine i četiri mjeseca, pa ko od nas ne želi iskoristiti ovu noć?!
Onaj ko provede Noć Kadr, u ibadetu, bit će mu oprošteni prošli grijesi – kao što stoji u hadisu koji prenosi Ebu Hurejre, radijallahu anhu:
مَنْ قَامَ لَيْلَةَ الْقَدْرِ إِيمَانًا وَ احْتِسَابًا غُفِرَ لَهُ مَا تَقَدَّمَ مِنْ ذَنْبِهِ. (بخاري)
KoprovedeNoć Kadr čvrstovjerujućiinadajućiseAllahovojnagradi, bit ćemuoprošteniprošligrijesi! (Buharija)
Muhammed, sallallahu ‘alejhi ve sellem, nam preporučuje da tražimo Noć Kadra u zadnjih deset noći ramazana: Prenosi Aiša, radijallahu anha, da je Poslanik, sallallahu ‘alejhi ve sellem, rekao:
تَحَرَّوْا لَيْلَةَ الْقَدْرِ فِي الْوِتْرِ مِنَ الْعَشْرِ الأَوَاخِرِ مِنْ رَمَضَانَ (بخاري)
Tražite Noć Kadr, u neparnim noćima posljednjih deset noći ramazana! (Buharija)
Prenosi Ebu Hurejre, radijallahu anhu, da je Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, govoreći o ramazanu, kazao: U njemu je noć koja je vrijednija od hiljadu mjeseci. Kome bude uskraćeno dobro u njoj, uistinu je od onih koji su uskraćeni! (Ahmed)
Abdullah ibn Omer, radijallahu anhu, je rekao: Neki ashabi su u snu vidjeli da je Lejletu-l-Kadr u zadnjih sedam noći ramazana. Muhammed, sallallahu alejhi ve sellem, im je rekao: Pokazan mi je vaš san. Istina je da je ona (Lejletu-l-Kadr) sakrivena u zadnjih sedam dana, pa ko je bude istraživao neka je iščekuje u zadnjih sedam noći. (Buharija)
Ubade ibn Semh, radijlallahu anhu, prenosi da je Poslanik, sallallahu ‘alejhi ve sellem, izašao jednom prilikom da obavijesti ashabe o Lejletu-l-Kadru, pa su se dva muslimana posvađala, na što je Poslanik, sallallahu ‘alejhi ve sellem, rekao: Izašao sam da vas obavijestim o Noći Kadr, pa kada su se dva muslimana posvađala i dignuto je od mene znanje o njoj. Možda je to dobro po vas, nadam se, ali tražite je u dvadeset i devetoj, dvadeset i sedmoj i dvadeset i petoj noći. (Buharija)
Muhammed, sallallahu ‘alejhi ve sellem, nas podstiče da se u toj noći obraćamo dovom svome Gospodaru i od Njega tražimo oprosta.
Rekla je Aiša, radijallahu anha, Poslaniku, sallallahu alejhi ve sellem.: Poslaniče, ako doživim Noć kadr, šta ću u njoj govoriti? Rekao je: Reci: أَللَّهُمَّ إِنَّكَ عَفُوٌّ تُحِبُّ الْعَفْوَ فَاعْفُ عَنِّي Gospodaru, Ti si Taj Koji oprašta, voliš oprost, pa mi oprosti!
Braćo i sestre! Provedimo ovih nekoliko preostalih dana i noći mjeseca ramazana u ibadetu i tragajmo za Noći Kadr, nadajući se Allahovoj, dželle še’nuhu, milosti, oprostu grijeha i džennetima koji su nam obećani! Izvršimo obavezu sadekatu-l-fitra, kako bi na taj način od posta odstranili eventualne nedostatke i kako bi post bio uzdignut Allahu, subhanehu ve te’ala! Budimo iskreni u našem vjerovanju i natječimo se u dobru tokom cijele godine!
Gospodaru, podari pobjedu svim ugroženim i obespravljenim muslimanima, daj nam snage da oslobodimo Palestinu i Kuds, ne iskušavaj nas s onim što nećemo moći podnijeti, učini nas od onih koji se iskreno kaju za učinjene grijehe, primi od nas post, namaze i ostala dobra djela u mubarek-ramazanu, budi nam milostiv na Sudnjem danu i počasti nas u Džennetu društvom poslanika, iskrenih, šehida i dobrih ljudi!
وَ السَّلَامُ عَلَيْكُمْ وَ رَحْمَةُ اللهِ!