Priredio: Nermin Avdić
1. Odsutnost utjecaja mesdžida: Danas je u mnogim islamskim zemljama mesdžid na stepenu institucije u kojoj se obavlja samo pet dnevnih namaza. Ovo stanje postalo toliko izraženo da u nekim mesdžidima mujezin prouči ezan prije nego što se mesdžid otvori, te ako neko želi da klanja nafila-namaze poslije farza, mujezin mu kaže: “Allah te nagradio, ali klanjaj kod kuće.“
Današnji mesdžidi služe samo za obavljanje farzova, a zanemarena je važnost i uloga mesdžida u životu ummeta, što je ummet dovelo u nezavidnu i potlačenu poziciju.
Međutim, za vrijeme poslanika Muhammeda, sallallahu alejhi ve sellem, mesdžid je bio višefunkcionalna institucija: u njemu je bio smješten centar vojnog rukovodstveno-operativnog planiranja i djelovanja, edukativni centar itd.
2. Nedostatak učenjaka-djelatnika
Jedan od očiglednih razloga stagnacije ummeta jeste i veliki broj ”teoretskih učenjaka” koji imaju visoka naučna zvanja iz islamskih nauka, ali primjetno je da su zakazali na polju praktičnog djelovanja, odnosno izostaje njihovo djelovanje na polju širenja stečenog znanja i otklanjanja neznanja od ummeta. Primjetno je da je izrazito mali broj učenjaka-djelatnika, u nekim islamskim zemljama ovaj je broj čak i zanemariv.
Iako mnogi učenjaci znaju i nekoliko knjiga napamet, to nije dovoljno, jer ummetu nisu potrebni učenjaci koji se usredsređuju na samo puko učenje napamet knjiga, niti su nam potrebni učenjaci koji zanemaruju stečeno znanje, nego su nam potrebni učenjaci koji se zalažu na Allahovom putu, sposobni radnici za vjeru.
3. Nedostatak odlučnosti
Na prvim predavanjima i organiziranim izučavanjima određenih oblasti, primjetan je veliki broj učesnika, međutim, kako vrijeme prolazi sve je manje učesnika, tako da na kraju šejh – učitelj, predavač, ostane sa veoma malim brojem učenika koji se mogu nabrojati na prste jedne ruke.
4. Posvećenost dunjalučkim užicima
Rekao je Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem: ”Tako mi Allaha, ne bojim se za vas siromaštva, nego se bojim da vam se dunjaluk ne otvori, kao što se otvorio onima prije vas, pa da se natječete u njemu kao što su se oni natjecali, pa da vas uništi kao što je uništio one prije vas.” Tako da postoje mnogi ljudi koji se više ražaloste kada ih pogodi kakva dunjalučka nedaća nego kada ih zadesi ahiretska.
5. Posebne specijalizacije koje oslabljuju šerijatske nauke
Nekada je učenjak bio poznavalac mnogih šerijatskih nauka, kao što su: tefsir (tumačenje Kur’ana), hadis (tumačenje sunneta), akida (islamsko vjerovanje), usul (temelji fikha), fikh (šerijatski propisi) i sl. Međutim, danas se naprimjer, fikh dijeli na dva dijela, pa tako da imamo jedne stručnjake za fikh, a druge stručnjake za usulul-fikh. Na ovaj način razdvojile su se šerijatske nauke, tako da danas postoje univerziteti čiji svršenici izbjegavaju davati odgovore na određena pitanja jer to nije njihova specijalizacija (stručnost).
6. Ponos izučavanjem profanih nauka, a inferiornost u pogledu šerijatskih nauka
Ilustrativan primjer za ovu činjenicu jeste konverzacija koju mladići povedu tokom svojih druženja i upoznavanja, tako, naprimjer, kada jedni druge upitaju: ”Gdje studiraš?”, jedan od njih sa ponosom i hvalom kaže: ”Studiram medicinu”, a drugi uzdignute glave kaže: ”Ja studiram tehničke nauke.” Zatim treći pognute glave kaže: ”Moj prosjek ocjena je slab, pa sam ušao na šerijatske nauke.”
Zaista je ponos svih ponosa u izučavanju šerijatskih nauka i u vođenju brige o Allahovoj Knjizi i sunnetu Njegovog Vjerovjesnika, sallallahu alejhi ve sellem.
Autor: Šejh dr. Nasir ibn Sulejman el-Omer